ด่างขาว (ด่างขาว)

มาทำความรู้จักโรคด่างขาว

ด่างขาวนั้นไม่ใช่โรคร้ายแรงหรือโรคติดต่อ แต่กระทบกับรูปลักษณ์ ซึ่งสร้างความท้อใจให้แก่ผู้ที่เป็น แต่สำหรับบางคน เช่น ผิวขาวอยู่แล้วหรือไม่ได้กังวลใจ อาจจะไม่รักษาก็ได้เพียงแค่ดูแลตัวเองให้มากขึ้น โดยการใช้ครีมกันแดดและหลีกเลี่ยงแสงแดด ไม่ให้เม็ดสีถูกทำรายมากยิ่งขึ้น หรืออาจเลือกใส่เสื้อผ้าหรือใช้เครื่องสำอางอำพราง เสริมความมั่นใจก็เป็นได้ แต่หากกังวลใจก็สามารถรักษาได้

อาการของโรคด่างขาว

ด่างขาว ลักษณะจะเป็นรอยด่างสีขาว อาจมีวงเดียวหรือหลายวง กระจายได้ทั่วตัว ตำแหน่งที่พบบ่อยคือ ใบหน้า รอบปาก รอบดวงตา คอ มือ ปลายนิ้ว แขน ขา และในตำแหน่งที่มีการกระทบกระแทก ได้แก่ ข้อพับ เข่า ข้อมือ หลังมือ เป็นต้น

การรักษาโรคด่างขาว

ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจดูลักษณะของรอยโรค เพราะในบางจุดที่คนไข้มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า แพทย์สามารถใช้ไฟทางการแพทย์ (Wood lamp) ส่องดู ซึ่งหากพบจะได้รักษาอาการได้แม่นยำยิ่งขึ้น โดยมีวิธีการรักษาเพื่อกระตุ้นเม็ดสีกลับคืนมา ดังนี้

• ยาทาเฉพาะที่ เช่น Corticosteroid, Tacrolimus และ Vitamin D Analogue กรณีที่เป็น อาจใช้เพียงยาทาอย่างเดียวได้

• การฉายแสงอัลตราไวโอเลต (UV) Full Body ด้วยเครื่อง Full Body Phototherapy narrow band 311 nm. จะใช้เมื่อรอยด่างขาวเป็นบริเวณกว้าง ผลการรักษาจะขึ้นอยู่กับตำแหน่งรอยโรค จำเป็นต้องรักษาอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ ถ้าเป็นมากอาจต้องรักษาร่วมยาทา

• การปลูกถ่ายเม็ดสี โดยนำเอาผิวหนังบริเวณที่มีสีผิวปกติมาผ่านในกระบวนการสกัดแยกเซลล์ในห้องปฏิบัติการเฉพาะทาง เพื่อสกัดเอาเซลล์สีผิวไปปลูกถ่ายบริเวณที่เป็นรอยด่าง  ซึ่งใช้ในกรณีที่รอยด่างขาวไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาและการฉายแสง

• การใช้เลเซอร์ เช่น Excimer light 309 nm. ใช้ในบริเวณเล็กๆ เพื่อกระตุ้นเซลล์เม็ดสี ซึ่งต้องทำอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2 ครั้ง ต่อเนื่อง 24- 48 ครั้ง และรักษาร่วมกับยาทาเพื่อประสิทธิภาพที่ดีขึ้น

• ในรายที่ลามไปทั้งตัว เหลือบริเวณผิวปกติน้อยอาจใช้วิธีฟอกสีผิวตรงตำแหน่งผิวปกติ เพื่อให้สีผิวขาวเท่าๆกับรอยโรค โดยใช้สารที่มีฤทธิ์ขัดขวางการสร้างสีผิว ทำให้สีผิวจางลงไม่เห็นเป็นรอยด่างดำ  

โรคด่างขาวไม่ใช่โรคร้ายแรงหรือโรคติดต่อ แต่มีผลต่อรูปลักษณ์และอาจทําให้ผู้ที่ได้รับผลกระทบทุกข์ได้ อย่างไรก็ตาม สําหรับบางคน เช่น ผู้ที่มีผิวขาวอยู่แล้วหรือผู้ที่ไม่กังวลเป็นพิเศษ อาจไม่จําเป็นต้องทําการรักษา พวกเขาอาจต้องใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษโดยใช้ครีมกันแดดและหลีกเลี่ยงแสงแดดเพื่อป้องกันความเสียหายต่อเซลล์เม็ดสี การสวมเสื้อผ้าหรือใช้เครื่องสําอางเพื่อปกปิดบริเวณที่ได้รับผลกระทบก็ช่วยเพิ่มความมั่นใจได้เช่นกัน อย่างไรก็ตาม หากมีคนกังวล ก็มีตัวเลือกการรักษา

อาการของโรคด่างขาว ได้แก่ หย่อมสีขาวบนผิวหนัง ซึ่งอาจปรากฏเป็นจุดเดียวหรือหลายจุดที่สามารถแพร่กระจายไปทั่วร่างกายได้ ตําแหน่งทั่วไปสําหรับแผ่นแปะเหล่านี้ ได้แก่ ใบหน้า รอบปาก รอบดวงตา คอ มือ ปลายนิ้ว แขน ขา และบริเวณที่มีแนวโน้มที่จะเสียดสี เช่น ข้อศอก เข่า ข้อมือ และหลังมือ

การรักษาโรคด่างขาว

คุณควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจสอบลักษณะของรอยโรค เนื่องจากบางบริเวณที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่าสามารถตรวจได้โดยใช้โคมไฟไม้ สิ่งนี้ช่วยในการวินิจฉัยและการรักษาที่แม่นยํายิ่งขึ้น การรักษาเพื่อกระตุ้นการคืนเม็ดสี ได้แก่ :

- ยาเฉพาะที่: เช่น คอร์ติโคสเตียรอยด์ ทาโครลิมัส และวิตามินดีแอนะล็อก ในบางกรณีการรักษาเฉพาะที่เพียงอย่างเดียวอาจเพียงพอแล้ว

- การบําบัดด้วยแสงอัลตราไวโอเลต (UV) : ใช้เครื่องส่องไฟทั้งตัวที่มีแสงยูวี 311 นาโนเมตร ใช้เมื่อแพทช์สีขาวครอบคลุมพื้นที่ขนาดใหญ่ ผลการรักษาขึ้นอยู่กับตําแหน่งของรอยโรคและต้องการการรักษาอย่างต่อเนื่องและสม่ําเสมอ สําหรับกรณีที่กว้างขวางอาจใช้ร่วมกับยาเฉพาะที่

- การปลูกถ่ายผิวหนัง : เกี่ยวข้องกับการนําผิวหนังจากบริเวณที่มีเม็ดสีปกติ แปรรูปในห้องปฏิบัติการเฉพาะทางเพื่อสกัดเซลล์เม็ดสี และปลูกถ่ายเซลล์เหล่านี้ไปยังแผ่นสีขาว ใช้เมื่อการรักษาอื่นไม่ได้ผล

- การบําบัดด้วยเลเซอร์ เช่น แสง Excimer ที่มีความยาวคลื่น 309 นาโนเมตร ใช้สําหรับพื้นที่ขนาดเล็กเพื่อกระตุ้นเซลล์เม็ดสี ต้องใช้เวลาอย่างน้อยสัปดาห์ละสองครั้งเป็นเวลา 24-48 ครั้ง และมักใช้ร่วมกับการรักษาเฉพาะที่เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีขึ้น

- การฟอกสีผิว : สําหรับกรณีที่ผิวปกติมีน้อยที่สุด อาจใช้การฟอกสีผิวเพื่อปรับสีผิวให้สม่ําเสมอโดยใช้สารที่ยับยั้งการสร้างเม็ดสี ทําให้ผิวมีน้ําหนักเบาสม่ําเสมอและสังเกตเห็นได้น้อยลง